Bluesky: welkom in de echokamer

Het verhaal van ons eigen gelijk

Is het X van Elon Musk echt zo’n rechtse echokamer? Ik denk dat het erg meevalt, maar als de maatgevende mensen uit linksprogressieve hoek inderdaad massaal naar Twitterklooon Bluesky vertrekken, en hun eigen ideologische achterban, gelijkgestemden en klapvee meelokken, dan kan het dat vanzelf alsnog worden.

Bluesky is in ieder geval wél een echokamer, vooralsnog. Ik nam er een kijkje (ik heb anderhalf jaar terug een account vastgelegd, maar nooit gebruikt) en op een plukje mensen na die doen alsof het een nostalgische versie van Twitter is, is het één grote zelffelicitatie dat het tenminste geen X is. Hier kunnen mensen elkaar weer gelijk geven, zonder door vermeende trollenlegers, haatzaaiers en extreemrechtse anoniempjes weersproken, pardon: aangevallen te worden.

Maar zoals Frans Timmermans al ruim een jaar sinds hij geen premier werd aantoont, wil het met de zelfreflectie en een fris nieuw verhaal nog niet zo lukken. Het aloude ‘het is de schuld van hullie’ is de norm, en Bluesky is het digitale debatcentrum waar die mening onder volledige instemming kan worden ingebracht. Screenshots van uitingen van de zogenaamd meest vreselijke accounts op X dienen ter onderbouwing. Het wil op het Nederlandse deel van Bluesky alleen nog niet zo vlotten met de likes en shares, want zo massaal is de Xodus richting de schone blauwe luchten (nog) niet.

Het platform kan min of meer twee dingen doen: wegzakken (zoals Mastodon hiervoor al deed), of uitgroeien tot een platform zoals alle andere - inclusief trollen, bots, spammende meme-accounts, reclame, cryptochasers en (OMG!) afwijkende meningen. Voor nu is de sfeer echter dat bsky een spiegelbeeld van X wil zijn:

De extreemlinkse moraalpolitie is natuurlijk al present op Bsky

Voor nu tekent de Nederlandstalige sectie van platform een terugtrekking in een eigen nieuwe zuil en hoewel dat eigenlijk een betreurenswaardige ontwikkeling is, verbaast het me niet dat het open internet voor dit soort uitsplitsingen komt te staan. Webfora en zeker sociale media zijn een plek waar mensen het kortstondig interessant vonden om in elkaars online aura te verkeren, maar nu niet meer. Ooit organiseerde - nota bene, zou ik nu willen zeggen - Yoeri Albrecht in De Balie nog borrels namens ThePostOnline, waar bloggers en columnisten van alle zijden van het opiniespectrum met elkaar borrelden (of liever: zich een stuk in de kraag zopen).

Maar uiteindelijk brengt het internet vooral veel mensen bij elkaar die elkaar niets te vertellen hebben, niet begrijpen en - in ultimo - ook helemaal niet per sé willen kennen. Jaren terug hadden we het al over ‘filterbubbels’ en toen probeerden we de algoritmes nog te betichten van de wig die tussen ons gedreven werd.

Let’s be honest: we zijn zelf het probleem. Of nee wacht: DE ANDER is natuurlijk het probleem!

Zelf zijn we heilig. Normaal. Het redelijke en vooruit, soms ietwat onredelijke midden. Maar het zijn de anderen die extreem zijn. Onredelijk. Agressief. Complotdenkers en desinformatiezaaiers. Domrechts. Luie deugers. Islamofoben. Islamisten. Een vijfde colonne van geitenneukers, of de racistische onderbuik. De poortwachters van de ivoren moraal versus de rattenvangers van het populisme. Digitale kleine oorlogjes die leiden tot wederzijds wantrouwen dat zelfs naar het echte leven begint over te stromen - van URL naar IRL.

We passen allemaal wel in minstens één zo’n categorisering van De Ander, en van die Ander moet je tegenwoordig tot overmaat van ramp ook nog actief afstand nemen om bij je eigen groep in het gevlei te blijven, of je status daarbinnen te vergroten.

We zoeken dus bijna logischerwijs meer en meer onze eigen kliekjes terug op, want we praten het liefst onder elkaar. Wat journalisten, podcasters en bloggers betreft produceren we allemaal onze content, gericht op ons eigen publiek, onze eigen in-crowd en voor een eigen achterban. Zeker op links kijken ze er nogal vies bij als ze dat ‘een verdienmodel’ noemen (het wordt zelfs als defamerende term gebruikt), maar uiteindelijk werken alle media & makers zo, van TikTok-vloggers tot de grootste mainstream mediakartels.

Goed ironisch bruggetje om hier een muurtje neer te zetten. Noem het een verdienmodel. Ik noem het: mijn betalende abonnees een extra blijk van waardering gunnen. Samen voor ons eigen - maar graag wel je eigen bier meebrengen.