Met het risico dat ik iets bijzonder evidents openbaar: een versterkte islamitische gebedsoproep is echt iets geheel anders dan het gebeier van kerkklokken. De azaan vanaf een minaret is ten eerste geen open uitnodiging maar een opdracht om je matje uit te rollen, een omslachtige rituele wassing aan te vangen en op je blote voeten met je gezicht naar Mekka en de mat en je kont richting het Westen je onderwerping aan Allah te bevestigen. Vijfmaal daags, als het even kan alstublieft, dankjewel.
Ten tweede is die azaan een luid stemgeluid en geen klok, en behalve dat die stem voor de meeste mensen onverstaanbaar is (want: in het Arabisch), klinkt de versterking vaak alsof een zeurende kleuter met een roestige ketting in een zinken emmer staat te roeren.
Daarbij vergeleken klinkt het soms net zo goed ergerniswekkende geluid van een kerkklok toch een stuk uitnodigender. Dat gebeier dwingt immers tot niets. Het zegt ‘kom hier, er is wat te doen, eventueel, als je wilt of zin hebt, zie maar - de deur staat altijd open’. Kerkklokken laten weten dat er een dienst aanvangt, maar vertellen vaak ook domweg hoe laat het is. Men beiert zelfs bij gelegenheden, die niet eens per definitie christelijk zijn. Sommige kerken hebben nog een beiaardier, die van zwaar klassiek tot vrolijke deuntjes zijn klokkenspel in klank omzet. Leuk om de zaterdagmarkt onder de toren wat luister bij te zetten.
Maar ín de kerk wordt het steeds leger. Hoewel, recente CBS-cijfers berichten over een lichte toename van mensen die zich als gelovig bekennen. ‘Daling aandeel mensen dat aangeeft bij religie te horen stagneert’, heet dat in het abracadabra van het ambtelijke abacus-gilde. In de praktijk zien we 1 procentpuntje toename bij de protestanten en idem bij ‘overige gezindten’, waardoor het vakje ‘geen kerkelijke gezindte of levensbeschouwelijke groep’ zakt van 58 tot 56 procent.

Islam ging van 5 procent in 2010 naar 6 procent in 2024, voor wie dat gelooft. In de moskee lijkt het immers in tegenstelling tot de kerk niet veel stiller te worden. Een oproep van een paar Rotterdamse imams leidde op eerste Paasdag immers tot een processie van de de vijfde colonne die zo’n tienduizend zielen telde.
Tegen dat decor van een veranderend religieus (en daarmee: cultureel) landschap, proberen SGP en JA21 een terugkerend verlangen opnieuw tot wetsvoorstel in te brengen: een verbod op versterkte gebedsoproepen vanaf de wachttorens van Allah.
Keep reading with a 7-day free trial
Subscribe to Nijmans Nieuwsbriefje to keep reading this post and get 7 days of free access to the full post archives.