Raisa Blommestijn moet schoffelen voor stomme tweets. Terecht?
Je mag niet eens meer negroïde primaten zeggen!
Raisa Blommestijn is veroordeeld voor groepsbelediging en smaadschrift. De presentatrice van omroep Ongehoord Nederland heeft 80 uur werkstraf gekregen, waarvan de helft voorwaardelijk, omdat ze een groep mensen als “negroïde primaten” had aangeduid en ze moet tevens advocaat Sidney Smeets een schadevergoeding van 1550 euro betalen omdat ze hem op Twitter/X een “kleuterneuker” had genoemd. Uit naam van de vrijheid van meningsuiting ga ik een hopeloze poging tot nuance doen. En ja, veel woorden. Zo werkt nuance.
Boven alles staat wat mij betreft: ik vind dat Blommestijn, die in hoger beroep gaat, niet veroordeeld had moeten worden, in ieder geval niet voor “negroïde primaten”. Dat standpunt nam ik vóór de rechtsgang in een eerder Nieuwsbriefje al in, nadat Raisa in maart 2024 zelf wereldkundig maakte dat ze reeds in augustus 2023 naar eigen zeggen ‘zeer intens’ is verhoord over een aantal tweets. ‘Je kijkt op zo’n moment letterlijk een totalitaire overheid recht in de ogen’, schreef ze met enig gevoel voor overdrijving over een langdurig onderhoud met twee agenten.
Nu is ze voor die tweets dus veroordeeld maar ik zou willen dat de VvMU juist zodanig ruim wordt geïnterpreteerd dat “negroïde primaten” niet strafbaar wordt geacht, zeker niet in een bredere context aan wat er allemaal aan uitingen, beledigingen, aanvallen en kwalificaties over het internet en ook door de reguliere media vliegen (niet in de laatste plaats richting Raisa, die dagelijks wordt uitgescholden en gediffameerd).
Veruit het meeste daarvan wordt niet vervolgd en blijft onbestraft, terwijl het echt niet altijd om anonieme trollen of onbeduidende uithalen gaat, maar ook om politiek of publiek actieve afzenders. Het wringt dat anderen zich de meest walgelijke uitingen over Raisa, of Wierd Duk, of de gehele Nederlandse bevolking kunnen permitteren, maar dat het Raisa kennelijk niet gegund is. Dit vonnis heeft daarom de schijn van een dubbele maat, die ik verderop zal trachten te onderbouwen.
De proeftijd van twee jaar die aan de uitspraak gekoppeld is, legt bovendien een knellend moratorium op toekomstige uitingen van Blommestijn, die zich daardoor ook buiten de veroordeelde uitspraken in haar uitingsvrijheid beperkt zal voelen. Ze is wel degelijk deels gemuilkorfd, wat bijzonder fnuikend is voor iemand die vanuit de journalistieke sector in het publieke debat participeert.
Raisa’s respons op het vonnis zit echter zo vol groteske woorden en aantijgingen, die niet in verhouding staan tot het recht op vrije meningsuiting dat ze meent te moeten hebben om mensen "kleuterneuker" of "negroïde primaten" te noemen, dat het echt een beetje potsierlijk wordt. Ook dat zal ik trachten te onderbouwen.
En de rechter ging van Schoffelstijn…
Maar eerst, voor de kaders: de uitspraak is hieronder te zien op video, het vonnis staat hier en de verkorte versie daarvan vindt u in dit persbericht op rechtspraak.nl.
Deze veroordeling voedt het wantrouwen in de rechterlijke macht en ondermijnt het vertrouwen in de rechtsstaat, met name bij een grote groep mensen die al wantrouwig staan tegenover de overheid. In de halfjaarlijkse Des Doods Monitor van de NCTV (niet de officiële titel - red.) die op 6 december verscheen, ligt dat percentage thans op een derde van de bevolking, in een tijd waarin volgens diezelfde monitor bijna de helft van Nederland (46 procent) zich zorgen zegt te maken over spanningen tussen verschillende bevolkingsgroepen.
Dat mes snijdt wel aan twee kanten: andersom kun je eveneens redeneren dat dergelijke spanningen niet minder worden als NPO-presentatrices met een groot online- en televisiebereik hele groepen beginnen te duiden als “negroïde primaten”. Want ze had het, en dit kostte haar dus een vonnis, in haar formulering echt niet alleen over de getinte daders die te zien waren in een video van een groepsmishandeling op station Bijlmer, begin mei 2023 [kleine correctie:] van een man die zijn hondje uitliet. [Al verklaarde ze in maart zelf op X dat het (ook) over Bijlmer-tweets ging.]
Ze schreef namelijk op 10 mei 2023 voluit het volgende in een tweet die nog online terug te vinden is:
“Wéér een blanke man op straat in elkaar getrapt door een groep negroïde primaten. Hoe veel weerloze blanken moeten nog slachtoffer worden? Talloze waarschijnlijk: de open grenzen-elite importeert dit volk met bosjes, met alle gevolgen van dien.”
Noem mij maar een taalnazi en stijf in de leer bovendien, maar deze tekst gaat vrij expliciet over een bredere maatschappelijke kwestie dan alleen dat gebeuren. Je kan op basis van deze zinnen niet zeggen dat ze specifiek over dat ene incident schreef, maar wel in bredere zin over twee groepen die op basis van afkomst en huidskleur als vermeende opponenten door haar worden neergezet.
Tot die conclusie kwam de rechter ook in het vonnis:
Niemand leest ‘primaten’ in de biologische betekenis
Natuurlijk interpreteert de rechter de uiting bijzonder krap wanneer hij stelt dat “negroïde primaten” enkel kan worden gelezen als “agressieve apen”, zoals in het vonnis zeer stellig opgenomen. Maar je maakt zelfs de kat niet wijs dat ook maar iemand die deze tweet van Raisa las, terstond een biologische deconstructie deed op basis van melatonine en de orde van zoogdieren waartoe alle mensen behoren. Echt iedereen las het als “zwarte apen”. Qua vonnis kun je er over muggenziften, maar in de uiting van Raisa zit weinig taalspeling tussen het geschrevene en het bedoelde.
Het OM zou desondanks niet op eigen gelegenheid namens deze gekleurde maar gezichtsloze groepen mensen een zaak moet aanspannen tegen een publieke omroepmedewerkster die zich vanuit haar functie in het debat mengt. Het is lelijk om het zo te formuleren, maar net zo goed kwalijk om het te bestraffen. Al was het alleen maar omdat het andersom niet vervolgd wordt.
Neem daarbij - voor het gemak - het bekendste voorbeeld nog maar eens: Akwasi en zijn geweldsoproep ten overstaan van ongeveer tienduizend boze Black Lives Matter-demonstranten (en burgemeester Halsema) op de Dam, 1 juni 2020:
‘Mensen hou je niet meer in. Hou je niet meer in. […] Zwarte Piet kan dit niet overleven. […] En in november, als ik een Zwarte Piet zie, trap ik hem hoogstpersoonlijk op zijn gezicht.’
Er werd onderzoek gedaan, strafbaarheid geconstateerd, maar desondanks niet tot vervolging overgegaan. Vriendjespolitiek had daar mogelijk mee te maken: ‘Officier van justitie Jacobien Vreekamp, die namens het Openbaar Ministerie de beslissing ondertekende om rapper Akwasi niet te vervolgen, werkte tot voor kort samen met Kick Out Zwarte Piet (KOZP)-activist Mitchell Esajas. Tot 20 juli zaten beiden in het bestuur van het Meldpunt Discriminatie Regio Amsterdam’, zo ontdekte De Telegraaf destijds. Goh, wat een toeval.
Telegraaf-bruggetje naar het nu: Wierd Duk twitterde dat hij ooit aangifte deed en wel tegen Sybren Kooistra. Dat is een actieve GroenLinkser en een (voormalig) medewerker van Jesse Klaver, die uitingen deed waarover het OM jegens Wierd concludeerde ‘dat het eerste twitterbericht ('Extreem rechts, vergif, NSB') beledigend is en strafbaar, maar het OM gaat niet over tot nader onderzoek of vervolging. Dit laatste wegens het gebrek aan capaciteit om alle strafbare feiten te onderzoeken.’
Opvallend dat hier capaciteitsgebrek een argument is, als voor Blommestijn wel alle tijd kon worden vrijgemaakt. Dit geval komt bovendien in de buurt van hoe iemand vanuit een politiek actieve positie de vrije pers aanvalt - er zijn journalisten om minder uit hun panty geknald (denk maar aan de reacties op de ‘tuig van de richel’-tweet van Geert Wilders. Uitzonderingen daargelaten).
Voor Sidney Smeets heeft het OM altijd tijd
Waar het Openbaar Ministerie ondanks hun personeelstekorten altijd capaciteit voor heeft, zijn de grieven van Sidney Smeets, aangever in de zaak tegen Blommestijn. Deze advocaat en kortstondig Tweede Kamerlid voor D66 sleepte al meerdere mensen succesvol voor het gerecht. Rick Timmer, een voormalig wijkraadslid in Rotterdam, werd in 2023 veroordeeld omdat hij Smeets een “kleuterneuker” had genoemd. Gary Bouwer, raadslid te Maassluis, stond deze week voor de rechter omdat hij Smeets in 2022 als “groomer” had betiteld in een tweet. Zijn vonnis moet nog komen.
Neuroloog Jan Bonte, online beter bekend als corona-activist Jan B. Hommel, nam tijdens diens zitting in november geen woord terug van zijn kwalificatie “pedofiel” aan het adres van Smeets - hij gooide er zelfs nog wat scheppen bovenop. Dat hielp de zaak van de Dalfsenaar bepaald niet want het leidde vorige week tot 40 uur taakstraf, een schadevergoeding van 3000 euro en vijf jaar contactverbod met Smeets.
Ook Blommestijn heeft het afgelegd tegen Smeets en die veroordeling (1550 euro schadevergoeding wegens smaadschrift) is - niet schrikken - echt volstrekt logisch.
Rick Timmer werd in 2023 om een specifieke kwalificatie veroordeeld en wat deed Raisa om dat vonnis te ‘duiden’? De term herhalen met daarbij de benadrukking dat het ‘de waarheid’ is. Dit was de tweet, die overigens nog altijd online staat:
Het op deze manier herhalen van een veroordeelde uiting is niets minder dan ontiegelijk dom. Iedereen, en zeker een PhD in de rechtsfilosofie als Blommestijn, zou toch moeten weten dat zo’n vonnis niet dient als een voorzet voor publieke herhaling van de aantijging, en dat er doorgaans formuleringen als ‘…en gestaakt dient te houden’ verwoord staan achter een rechterlijk bevel om je wild geraas te staken.
Vol-ko-men logisch dat de rechter Raisa hiervoor heeft veroordeeld. Ook al hangt er, inderdaad, een zweem om de lawfare van Smeets heen dat ‘het systeem’ best voor hem wil rennen, en wat harder dan voor anderen bovendien. Hierbij past een citaat van de advocaat van Raisa, mr. Hakan Külcü, uit diens reactie op X op het vonnis:
‘Juist bij uitingsdelicten waar een enorm grijs gebied bestaat lijkt het wereld- maatschappij- en mensbeeld van rechters een grotere rol te spelen bij de beoordeling. Het probleem van links (egalitair) gekleurde rechtspraak lijkt hiermee duidelijker geworden. Het masker is even afgevallen lijkt het. Hoe lossen we dit op?’
Maar dan Blommestijns eigen respons op haar vonnis. Het gemak waarmee ze de teloorgang van de hele democratie en rechtsstaat er bijsleept is nogal grotesk. Ze schreef in diverse tweets onder meer dit:
‘Het is een zwarte dag voor de vrijheid van meningsuiting. Voor de democratie. Voor de rechtsstaat. Een absoluut dieptepunt - dat weer aangeeft waar we in dit land inmiddels in beland zijn.’
Een zwarte dag voor de democratie? Is ze volksvertegenwoordiger? Is dit een politiek vonnis? Heeft iemand zich achter de schermen met dit proces van de eeuw bemoeid? Wat heeft de democratie hiermee van doen? Mogen we niet meer stemmen op Raisa?
Zwarte dag voor de rechtsstaat? Die deed gewoon z’n werk: smaadschrift en groepsbelediging wegen en tot een uitspraak komen - waartegen Blommestijn nog in hoger beroep kan. En ja, die rechtsstaat verzuimt op andere plekken z’n werk te doen en daar kleeft zelfs een geurtje van willekeur aan. Maar in deze op zichzelf staande zaak heeft Blommestijn gewoon aan het kortste eind getrokken, op een manier die - shoot me - best goed te verdedigen valt.
Zwarte dag voor de vrijheid van meningsuiting dan? Ja, dat wel! Maar eerder ondanks, dan dankzij Raisa. Want enerzijds dit, over haar primatencitaat en geknipt uit mijn vorige Nieuwsbriefje over deze toch wat opgeblazen zaak:
Nergens roept ze op tot acties die de grenzen van de uitingsvrijheid oversteken richting het strafrecht. Ook Raisa moet zich in woorden die ze zelf kiest kunnen uitspreken over prangende maatschappelijke onderwerpen en júist als die gevoelig liggen verdienen ze maximale bescherming onder de vrijheid van meningsuiting.
Maar ja, anderzijds over Smeets: zijn gedragingen jegens homojongeren die veel jonger zijn dan hijzelf, zijn breed publiekelijk bekend en gedocumenteerd (GS-archief), het kostte hem kort na installatie zijn Kamerzetel bij D66 en ook nu nog lijkt hij er zelf een bijna masochistisch genoegen in te scheppen om zijn eigen verleden levend te houden door iedereen die hem ooit onheus aansprak te vervolgen.
Maar volgens mij kan ik die context alhier prima opschrijven zonder het risico op vervolging te lopen. Domweg omdat ik hem niet in termen beschrijf die noch feitelijk, noch bewezen zijn: hij is nooit aangeklaagd, vervolgd of veroordeeld voor zijn gedragingen. Raisa besloot dat echter te negeren door het predikaat “kleuterneuker” te twitteren als ware dat, in haar woorden, “het benoemen van de waarheid”. Nou, nee dus. Nooit als zodanig bewezen, en ook zij heeft daarvoor geen bewijs.
Dissident van lik-me-tweetje
In een videootje bij haar tweets, waarin ze als een soort verslaggeefster over haar eigen vonnis verslag doet na de uitspraak, heeft ze het tenslotte nog over een ‘heksenjacht op dissidenten’.
Dissident is wel echt een beetje een scherts-term in een vrije democratie. Het is bijvoorbeeld niet zo dat Raisa foltering in de leerstoel van Nikki Sterkenburg riskeert in de overheidskerkers van de NCTV onder het Torentje, omdat ze negers met apen vergeleek om ze te duiden als een van hogerop geregisseerde dreiging voor blanken.
Als ze een echte dissident was, werkte ze niet op kosten van de belastingbetaler voor de publieke omroep, waar ze wekelijks op televisie hardop mag zeggen wat ze denkt, in gezelschap van mensen die hetzelfde doen, en waarbij de feiten niet per se in de weg hoeven staan van de stellingnames aan de NPO-desk. Als Blommestijn een dissident is, dan zijn de activistische pro-pallie-ambtenaren van Buitenlandse Zaken, die hun lunchpauzes stakend in de hal van het ministerie doorbrengen zonder hun baan te verliezen, het eveneens. Ook Raisa zal haar baan bij ON! niet kwijtraken.
Ze doet alsof de overheid het op haar gemunt heeft. Letterlijk, want ze beweert werkelijk absurde dingen over een ‘totalitaire overheid’ die achter iedereen aankomt die kritiek heeft. Dat doet ze tegen Elon Musk, die een appje van Raisa’s vriendin Eva Vlaardingerbroek heeft gehad of zo, of ie zich ook even met de kwestie wilde bemoeien. En dat deed hij: ‘Very concerning’, twitterde de X-baas. De reactie daarop van Raisa zorgt ervoor dat ik nu Nadia fucking Bouras gelijk moet gaan geven: zij wijst op de verdraaiing die Blommestijn toepast in haar reactie aan Musk.
(Wel met een kleine correctie op haar tweet, want ook Bouras is vaak niet zo scherp met feiten: het woord ‘discriminatie’ komt in het vonnis niet voor, Blommestijn is veroordeeld voor groepsbelediging. Maar verder: ja, wel eens met Bouras.)
Van mij mag je mensen best voor negroïde primaten uitmaken, maar om nou te doen alsof de democratie en de rechtsstaat kraken omdat een rechter het daarmee oneens is… Raisa vertoont postmoderne trekjes met haar verbeten slachtofferschap. Dit soort woke rechts, zo u wil, doet eerder schade aan de ruimte voor vrije meningsuiting dan dat ze deze tracht te beschermen of vergroten.
Woorden doen er toe, verdomme
Als ze echt alleen die groep geweldplegers bedoelde, had ze bijvoorbeeld kunnen zeggen dat die zich gedroegen als negroïde primaten. Nog steeds niet netjes, wel een stuk specifieker en daarmee lastiger te veroordelen. Nogmaals: van mij - maar wie ben ik - mag ze het sowieso allemaal zeggen, maar wanneer een rechter 'also also Fraulein' zegt, maakt dat van haar nog geen martelaar.
Ook de dubbele maat is evident - wel tijd voor Raisa van ON!, geen tijd voor Akwasi van Omroep ZWART - maar met zulke grote woorden over democratie, rechtsstaat en dissidentschap komen aanzetten om "negroïde primaten" in een suggestie van de goede strijd voor de VvMU te zetten, rekt het begrip ‘dissident’ wel erg ver op.
(Tenzij er natuurlijk een mij onbekend verlangen in de bredere samenleving sluimert om vaker, sneller en ongestrafter mensen van kleuterneuken te kunnen betichten, of lichtzinniger om te mogen gaan met zoogdiervergelijkingen op basis van aangeboren uiterlijke kenmerken, en dat er gestreden moet worden om de rechtsstaat ervan te overtuigen dat het echt van levensbelang is om dat te mogen doen. Maar hoe narrig een deel van Nederland ook is momenteel: dat verlangen bestaat denk ik echt niet.)
Is er, tot besluit, sprake van een chilling effect? Immers, bij Hans Teeuwen stond ook de politie op de stoep na een lollig filmpje over Halsema, waarin een vermeend vuurwapen te zien was. Repressie en afschrikking, dachten velen. Maar dat was ‘slechts’ een overijverige diender, bleek uit een Woo-verzoek dat ik zelf indiende, en geen censuurpoging van de burgemeester. In het geval van Raisa Blommestijn denk ik dat ze de veroordeling (die ze niet had moeten krijgen) helaas wel aan haar starre, stellige en te ondoordachte formuleringen te danken heeft.
Je kan in Nederland namelijk dag in, dag uit je beklag doen over migratie, de islam, demografische uitwassen of de dubbele maat in de D66-rechtsstaat zonder gelijk voor de rechter getrokken te worden. Misschien kan Raisa dat verifiëren bij bestie Eva Vlaardingerbroek, ook niet vies van een feitenvrije hyperbool of ongefundeerde theorie op z’n tijd, die tijdens CPAC2024 in Hongarije haar woorden zorgvuldiger koos en dus zonder te spreken over “negroïde primaten” toch een vergelijkbaar, misschien wel veel heftiger punt maakte over (de vermeende boze opzet achter) massamigratie.
Woorden doen ertoe, zou ik bijna willen zeggen. Ugh. Look what you made me do.
En dan hier natuurlijk de onvermijdelijke bedellink voor donaties, of doe eens gek en gebruik de knop voor een afgeprijsd abonnement:
Ik vind dergelijke uitlatingen lelijk, en denk dat er inderdaad mooiere, specifiekere en stylistisch meer doordachte woordkeus mogelijk is om een of andere gewraakte groep mee neer te zetten als ongewenst... inderdaad, gedragingen tot de gedeelde eigenschap maken, in plaats van uiterlijk, had 99% zeker een 'get out of jail free'-kaartje opgeleverd. Door je op een dergelijke simplistische veroordelende wijze, ook nog als vertegenwoordiger van de door de Staat gefaciliteerde media, uit te laten - schep je bovendien een karikatuur over je eigen persona lijkt me. Tenminste, ik neem 'blondjes met verbale incontinentie' (zo dus.) niet heel serieus.
Dank je wel, nuchtere en afgewogen analyse! "Full blown ductatorship": hoepel op!