Strijd de goede strijd

Maar helemaal winnen kun je nooit

Ik heb niet zoveel moeite (meer) met Donald Trump. Zou dat nu onmiddellijk toch wel weer moeten, omdat hij Zelensky een corrupte politicus en een matige komiek heeft genoemd? Omdat het er op lijkt dat hij samen met despoot-proleet Poetin aan het afstemmen is wat het lot van Oekraïne wordt, zonder dat Kiev daarbij uitgenodigd is?

Het kan zijn dat Trump een serieuze strategie heeft, die ons niet duidelijk wordt omdat er nauwelijks iemand te vinden is die er eerlijk over placht te berichten. Omdat Trump zelf nogal ehm.. irrationele tweets plaatst. En omdat Trump-adepten vooral de kat nog even uit de boom kijken. Het kan ook zijn dat Trump zich echt en louter aan zijn woord houdt jegens de Amerikaanse kiezer: geen geld meer daarheen, zeker geen militairen, die oorlog moet stoppen, en voor de rest zoekt Europa het zelf maar uit…

Dat is een legitiem standpunt. Lelijk, misschien, maar legitiem. Trump heeft Biden en de NAVO altijd verweten hoog spel te spelen in Oekraïne, dus in die zin is hij niet hypocriet. En Europa heeft decennialang gratis geluncht onder goedkope bescherming van de Amerikanen, iets dat Trump ook altijd gehekeld heeft.

Het heeft Europese leiders bovendien lui gemaakt, op het arrogante af: zij zijn de progressieve hoeders van het internationaal recht, Amerika was slechts hun politieman. Lomp, maar sterk. Nu schrikken ze echter wakker: ‘Wat? Moeten we nu zelf de verantwoordelijkheid nemen? Amerika is geen vriend meer! Het is misschien wel een vijand!’ Het is de lelijke overreactie van een kind dat zich betrapt voelt met z’n tengels in de snoeppot.

Fraai is het allemaal niet, van beide zijden. De taal van Trump, in zijn uitingen op X, is beduidend minder coherent dan de woorden die JD Vance bij verschillende gelegenheden in Europa uitsprak. Aan Vance begin ik juist een beetje op te warmen, welbespraakt als hij is, en onverschrokken om bevriende staatshoofden lessen te lezen die ze dringend moeten horen.

Toch heeft ook hij uiteindelijk te conservatieve opvattingen naar mijn smaak, maar ja: behalve je eigen echtgenote is er waarschijnlijk bijna niemand foutloos genoeg om het voor altijd mee uit te kunnen houden. En zelfs een huwelijk uitzingen lukt de meeste mensen niet.

De perfecte politicus bestaat al helemaal niet, ondanks de onredelijke reinheidseisen die mensen - tegen beter weten in - vaak van hen verlangen. Of eigenlijk is het tegenwoordig meer zo dat fouten en imperfecties van een politicus vooral door mensen worden aangewend om bij aanhangers van die politicus onder de neus te wrijven. ‘Weet je wel wie je steunt, en wat ie op z’n kerfstok heeft? Deze deugt niet, maar jij steunt hem toch. Dus jij deugt ook niet!’

Andersom werkt het eveneens zo: jarenlang hield de progressieve garde - geholpen door de media - onder de pet dat Joe Biden in 2020 al zo seniel als een kamerplant was. En daarna probeerden ze ook nog om de radeloos kakelende Kamala uit te lichten als een soort verlosser. Splinter, balk.

Wat Vance zei over Europa, de Europese elites en de gevaren van binnenuit, dat resoneerde enorm bij mij. Moet ik zo iemand dan toch verwerpen omdat hij de vice-president is onder Trump, een man die nota bene door Vance zelf ooit met Hitler vergeleken werd? Ik vind het niet hypocriet van mezelf om minder nadruk te leggen op eigenschappen van de VP die me niet aanstaan, dan op uitspraken van hem waarin ik opvattingen hoor die ik deel.

Uitingen die me zelfs opluchten: om het eindelijk eens hardop te horen, van iemand met autoriteit, voor een zaal mensen die het niet gewend zijn om zo te worden toegesproken, maar die het meer dan wie dan ook wel verdienen. Iemand vergeleek de speech van Vance met hoe Ricky Gervais in 2020 tijdens de Golden Globes heel Hollywood in hun gezicht de les las over hun eigen moralisme. En dat was het.

Het is ook niet hypocriet om te erkennen wat onweerlegbaar voor iedereen geldt: wat mijzelf beweegt, weegt zwaarder dan wat anderen motiveert.

Aldus zit ik er qua Oekraïne ook zo in: