Stuwt weifelend NSC de PVV richting 55 zetels?

Laatste-kans-stem op NSC bleek zinloos

Vandaag laten nieuwe peilingen zien dat NSC dood in het water ligt (3 zetels…) terwijl de PVV blijft groeien (41). En in Den Haag staat de boel staat op scherp, nu al, in het kabinet Schoof, dat überhaupt geen echt kabinet is.

Woorden van Wilders bij RTL Nieuws:

Als het kabinet niet kiest voor een noodwet om snel verregaande asielmaatregelen te nemen, 'dan hebben we een probleem', zegt PVV-leider Geert Wilders. "Als ze daar niet toe zouden besluiten is het niet zeker of wij dat kunnen dragen."

Na het debacle met gelakte juridische adviezen, op slinkse wijze in de openbaarheid gebluft voor NSC-interim Nicolien van Vroonhoven tijdens de Algemene Beschouwingen, lijkt de weg naar een noodwet om een asielcrisis uit te roepen afgesneden. De coalitie is verdeeld (NSC wil niet en de VVD durft het niet aan), de oppositie is uiteraard tegen. Ook de ambtelijke juridische adviezen wijzen het af.

Is er sprake van een asielcrisis? Er slapen mensen buiten in Ter Apel, wegens te veel asielzoekers. Er dúrven mensen niet naar buiten in Grave, wegens te veel asielzoekers. Zegt u het maar.

Wilders is in ieder geval boos. ‘In de top van het kabinet hoor je dat men dit ziet als politiek spel van Wilders. Aan de ene kant druk opbouwen richting NSC, aan de andere kant houdt hij wel een deurtje open naar spoedwet’, weet Fons Lambie van RTL Nieuws. Maar politiek spel is het maar ten dele natuurlijk. Wilders heeft in de formatie-onderhandelingen een heleboel water bij de wijn gedaan, om een streng asiel- en migratiebeleid eruit te kunnen slepen. Maar op dat onderdeel proberen ze hem nu alsnog, post-politieke akkoordencoïtus, te piepelen.

Bron: DSW

De zorgpremies van DSW voor 2025 zijn vandaag op bijna 160 euro per maand bekend gemaakt en het eigen risico blijft voorlopig, om maar een PVV-pijnpunt te noemen, mede omdat het kroonjuweel van de partij zwaarder woog. Vervolgens kreeg Wilders zijn eerste keus voor het asielministerschap - Gidi Markuszower - om vooralsnog hele vage redenen (waar NN de vinger achter probeert te krijgen) niet langs de formatieportiers en nu lijkt tweede keus Marjolein Faber in de fuik van de politieke onwil te zwemmen. Niet alleen om dat de EU haar opt-out ongelezen terugstuurde, maar meer nog omdat de Kamer én coalitiegenoot NSC dwars liggen.

Terwijl de minister van Asiel en Migratie op werkbezoek in Denemarken is om te kijken wat Nederland kan leren van het strenge en sociaaldemocratische asielbeleid in LEGO-land, wordt een voorgenomen en aangekondigde noodwet in ons land nu post-regeerakkoord afgezwakt tot een spoedwet. Maar dat is voor Wilders dus onvoldoende en hij heeft gunstige peilingen als fundament onder zijn gelijk.

Bron: Wilders op X

Noem het politiek spel, zoals lekkende kabinetsleden tegen RTL zeggen, of noem het terecht dat de PVV-leider zijn poot stijf houdt. De peilingen laten met de afstraffing voor NSC en een stijging voor de PVV (die sinds de verkiezingen continu virtueel boven de 37 hebben gestaan) zien dat strenger migratiebeleid hoge ogen gooit, en voor Omtzigtiaanse twijfel geen geduld is. Wilders zal zich dus niet ten onrechte gesterkt voelen.

Niet alleen de peilingen zijn hem gunstig gezind, ook een logische redenatie plaatst hem wellicht nog veel hoger dan 41 zetels als het kabinet zichzelf laat struikelen over gehakketak over het politiek-juridische verschil tussen noodwet of spoedwet in een land waar veel mensen een asielcrisis ervaren, de massamigratie van netto meer dan 100.000 mensen per jaar er bij beu zijn, en na jaren van stilstand onderhand vooral eens daadkracht verwachten van lamlendig, navelstarend en jij-bakkend Den Haag.

Sociaal geograaf Josse de Voogd sprak in een interview met Vrij Nederland op 28 februari 2024 de analyse uit dat een stem op NSC (en BBB) een laatste uitwijkmogelijkheid is, een electorale vluchtstrook voor mensen die (nog) niet aan een stem op de PVV willen denken:

‘Ik zie vooral NSC als het CDA in 2002 na de moord op Pim Fortuyn, dat toen een soort vluchtheuvel was: er zijn namelijk veel meer mensen dan alleen de PVV-kiezers die er klaar mee zijn. De vraag is: waar gaan deze kiezers de volgende keer naartoe? '[…] Ik vermoed dat de stemmen op BBB of NSC een soort laatste-kansstemmen zijn.’

Die vluchtstrook lijkt een doodlopend pad. BBB beweegt nauwelijks in de peiling en blijft consequent relatief laag (rond de zes, zeven), maar NSC is van twintig werkelijke zetels gekelderd tot drie virtuele stoeltjes. Meer nog: maar liefst 44 procent van de Omtzigt-stemmers wil wél een noodwet, dus die mensen zouden inderdaad wel eens naar de PVV kunnen uitwijken bij nieuwe verkiezingen. Bij die partij is ruim negentig procent van de achterban nog altijd tevreden over hun partijleider.

Het is allemaal geen hogere wiskunde. Het is wel: diepere onvrede. Die hoe dan ook niet minder ondiep wordt door te zwaaien met gelakte documenten, de ervaring van mensen te blijven beschimpen en aan ambtenaren te vragen of ze daadkrachtig beleid nog langer kunnen vertragen met juridisch geneuzel dat heus niet onbelangrijk is, in een rechtsstaat en zo, maar wel steeds haakser op de realiteit komt te staan.

Zelf weten hoor, maar als je volgende keer 55 zetels naar Geert wilt schuiven, moet je vooral op deze manier in je eigen Haagse navel blijven staren. Dit probleem lost zich niet op in een gewogen balans tussen de woordjes ‘nood’ en ‘spoed’, het vraagt om actie. Sterker nog: het lijkt erop dat de actie die het meest dringend gevraagd wordt, een soort van noodwet is, met ferme actiepunten en een stevige beleidsmatige aanpak van de asielcrisis.

Komende maand komt de nood/spoed-kwestie tot een kookpunt. Het beste nieuws tot nu toe, is dat de politieke carrière van Rosanne Hertzberger (nummer 17 bij NSC) in ieder geval kort en geruisloos zal zijn. Vroegtijdig beëindigd door een manifest voor massamigratie.