22 Comments

Mooi geschreven en uitstekend geïllustreerd met treffende voorbeelden. Eens met alle aangedragen argumentatie. En daarnaast: om morele redenen weigeren om de veiligheid te beschermen van een specifieke groep mensen, terwijl die mensen je niets misdaan hebben en terwijl het is wat je werk, wat je zelf gekozen hebt, van je vraagt; kan dat niet alleen maar immoreel zijn?

Expand full comment

Het is erg dat het zo ver heeft kunnen komen dat agenten opdrachten gaan weigeren als ze het ergens niet mee eens zijn. Maar het is nog erger dat wij bestuurd worden door mensen die een ruggengraat van pudding hebben en die dit allemaal met de mantel der liefde bedekken.

Expand full comment

Morgen - 7 oktober - weer volop smakeloze demonstraties voor Palestina op NS-stations.

Nee - wettelijk en zo. Maar binnenkort op 4 mei? Het zou me absoluut niet verbazen.

Expand full comment
Oct 6Liked by Bart Nijman

Fijn dat er iemand is zoals jij Bart, die mijn gevoelens zo kan verwoorden. Zo lang al zie ik dit gebeuren en praat ik tegen dovemansoren.

Hopelijk komen er meer die zich zo uit durven te spreken. Jouw column in de Telegraaf bereikt iig veel mensen.

Expand full comment
author

lol, ja, en voorlopig wel wat meer dan dit nieuwsbriefje :)

Expand full comment
Oct 5·edited Oct 5Liked by Bart Nijman

“Wees blij, koester dat probleem! Maak het groter. Dan kun je er nog jaren plezier van hebben,” sprak Frans Timmermans in 2007.

Nederland is niet anders dan het Verenigd Koninkrijk dat slechts een paar jaar op ons vooruit loopt. Baudet op het politiebureau is gewoon Two Tier Keir. Die achterstand zijn we hard aan het inhalen.

Expand full comment
Oct 5Liked by Bart Nijman

Uitstekend verwoord, veel herkenbaar voor mij. Meeste met instemming gelezen. Het meest essentiële voor mij is dit stuk tekst: "het is een uitkomst van een jarenlange (d)evolutie, waarbij we als land onze collectieve waarden lijken te verliezen, of toch tenminste sterk veronachtzamen. Vrijheid. Veiligheid. Waarheid. Feiten. Goed bestuur. Maatschappelijke procedures. Liberale waarden. En daarmee uiteindelijk: sociale cohesie." Dank.

Expand full comment

Mooi beschreven, de geschiedenis, met invoelbare woede. Nu begrijp ik hoe je chronologisch uitgelegd en in deze context, tegen de spreekwoordelijke (nog wel) 'omvolking' kunt zijn. Dit maakt duidelijk dat er een waardenerosie plaatsvindt als we niets doen, of onze gedeelde waarden trachten te behouden. --

In een veel grimmiger zijpaadje, speelt mijn hoofd met horror takes. Ik denk dat het uiten van dergelijke grimmige gedachten op jouw blog wel kan...: Ik zie jochies van een jaar of 10, 11, 12 met een bepaalde Midden-Oosterse look, donkere haren, lichte huid, voetballen. Niet met kransen, maar met de letterlijke hoofden van de gevallen slachtoffers. Of althans grafisch weergegeven, onthoofdde hoofden. Ik heb hier verder niet om gevraagd. Maar het thema, de associaties en deze plek leidde dat het zo in mijn hersenmachine viel. Jochies die kopschoppen, en ziek expliciet. Het is wachten tot iemand dat beeld door AI produceert.

Expand full comment
author

Zo’n vaart zal het nou ook weer niet lopen - lol. Maar wat je in de eerste alinea zegt: het gaat idd niet om afkomst of huidskleur, het gaat om culturen en ideologieën. Specifiek de islamitische. Die heeft weinig goeds te brengen, en niets goeds in de zin.

Expand full comment
founding
Oct 5Liked by Bart Nijman

Een artikel om in te lijsten. In feite beschrijft Bart wat er gebeurt als je als groep in broederschap gelooft en je laat groepjes toe die daarin niet geloven. Ze kunnen gewoon niet accepteren dat broederschap niet bestaat buiten de eigen groep. Bovendien een feminiene cultuur die een masculiene cultuur binnen laat, dat verliest de feminiene cultuur als het zich niet vermant. Joden hebben zich vermant, zie wat er gebeurt, nog meer haat jegens hen. Met die uitkomst moet je als jood geen moeite hebben, daar ben je mannelijk voor.

Het is ook wonderlijk dat de PVV voor extreem wordt uitgemaakt met wie je niets te maken zou moeten willen hebben door mensen die alles van moslims accepteren.

Expand full comment

Goed stuk! Ik wil even inhaken op je punt over individualisme, want alhoewel ik denk dat we hetzelfde bedoelen, verwoorden we het anders. Waar jij stelt dat het individu verheerlijkt wordt, zie ik eigenlijk juist het tegenovergestelde. Het individu wordt tegenwoordig steeds vaker gecanceld, terwijl bepaalde minderheidsgroepen op een troon worden gezet als 'de' slachtoffers.

Kijk naar het incident afgelopen maand op de Erasmusbrug. Je mag het beestje best bij de naam noemen, benoemen dat hij messen bij zich had en "Allahu Akbar" riep, maar zodra je ook maar een woord zegt over zijn etnische achtergrond of het feit dat gewelddadige stoornissen vaker voorkomen in specifieke groepen, wordt het een lastig verhaal. We mogen het niet over de grotere verbanden hebben, niet over de harde feiten die mogelijk ongemakkelijk zijn. Is dat dan de verheerlijking van het individu, of juist het onttrekken van bepaalde groepen aan elke kritische noot?

Voor mij is een individu iemand die zich losmaakt van groepsdenken, die zijn eigen keuzes maakt en daar ook de verantwoordelijkheid voor neemt. Iemand zoals jij, die zijn eigen pad kiest, zijn eigen mening vormt en niet bang is om voor die keuzes op te komen. Dat heeft niks te maken met de egocentrische massa die op sociale media continu aan het klagen is, zonder enige zelfreflectie of besef van hun eigen rol in hun situatie. In die zin zijn de klagers op sociale media geen individuen, maar massadenkers die geen verantwoordelijkheid willen dragen.

En dan dat "ieder voor zich" gedrag waar we tegenwoordig zoveel van zien. Dat is voor mij niet het gevolg van individualisme, maar eerder van een cultuur waarin we alles collectief hebben geregeld. Problemen oplossen doen we niet meer zelf, dat moet de staat voor ons doen. Tegenslag? De staat compenseert. Oud of ziek? Geen beroep op familie, maar op de overheid. We verwachten dat de staat álles regelt en dat maakt ons afhankelijker en zwakker, terwijl we juist sterker zouden worden als we die verantwoordelijkheid zelf zouden nemen.

Individualisme is een term die in mijn ogen flink verdraaid is door mensen die de waarde ervan niet begrijpen. Zonder individualisme hebben we geen ruimte voor kritisch denken, voor weerwoord, voor innovatie. We hebben sterke individuen nodig om uit deze collectieve identiteitskuil te klimmen en om meritocratie weer een kans te geven. Zonder dat, blijven we hangen in slachtofferschap en collectieve afhankelijkheid.

Ik hoop dat je mijn bijdrage kan waarderen! Nog een hele fijne, zonnige, zaterdag!

Expand full comment
author

Dank, inderdaad gewaardeerd. Ik bedoel het individu in de zin van ‘een persoon’, niet als iemand die zich losmaakt of ergens buiten plaatst. Het individu is (in de betekenis van het klassiek liberalisme) de kleinste minderheid tegenover de (macht van de) staat. In het postmoderne (of woke) denken is een individu dat afwijkt van de normgroep een persoon die beschermd moet worden tegen niet de staat, maar het publiek. Dat zorgt dat het individu een slachtoffer wordt want die status wekt zorg, medelijden en dus een mate van bescherming op. Degenen die gecanceld worden, zijn meestal de individuen die gezien worden als hoeders/vertolkers van de “onderdrukkende” normgroep. Door te beweren dat die het slachtoffer aanvallen, onderdrukken of kwetsen, kun je hen als het ware tot de orde laten roepen (door hen de mond te snoeren). Als je me nog volgt - lol. Kortom: we gebruikten het woord individu op een verschillende manier.

Expand full comment

Wat een pen! Geweldig weer. Dank voor deze analyse.

Expand full comment
Oct 5Liked by Bart Nijman

Gisteren in Amsterdam zijn mijn vrouw en ik in het voorbij gaan nog 'vieze kanker Hollanders' genoemd door twee gesluierde meiden. Geen idee waar we dat aan verdiend hadden. Mijn vrouw was er door ontdaan. Ik was vervolgens ontdaan door de naïviteit van mijn vrouw.

Expand full comment
author

Lol. Deze anekdote is wel een beetje Nederland in een notendop.

Expand full comment

Uitstekende analyse, Bart! Een waardige evenknie van Tegels lichten, het boek waarin H.J.A. Hofland de naoorlogse zuilenmaatschappij van ,,schikken en plooien'' (en alles binnenskamers houden) analyseert.

Met deze kleine kanttekening. De passage, die begint met ,,Gewetensvrijheid moet er heus tot zekere hoogte zijn etc.etc.'' gaat verder met: ,,Maar zonder morele inschikkelijkheid kun je

geen maatschappij draaiend houden''. Moet dat niet zijn: m e t morele inschikkelijkheid (want daaronder gaan we nu juist tergend gebukt!) etc.etc.? Of moet ik beter leren lezen?

Expand full comment
author

Je kunt van agenten geen robots maken en van mensen niet verwachten dat ze al hun sentimenten uitschakelen. Ze moeten misschien zelfs wel kunnen weigeren als er echt een gewetensprobleem optreedt (al kan ik niet zo snel een goede voorbeeldsituatie noemen). Probleem in dezen is dat agenten die weigeren Joden te beveiligen, dat lijken te doen omdat ze (cultureel, religieus) bij de groep horen die Joden willen aanvallen. Daarmee wordt gewetensnood geen vraagstuk van de samenleving, maar een uitzonderingskwestie voor een parallelle ideologie.

Los daarvan denk ik dat in bredere zin idd wel vaker, zo niet te vaak, een beroep gedaan lijkt te worden op individuele morele opvattingen omdat steeds minder mensen een ideaal van collectieve waarden lijken aan te hangen.

Expand full comment

Beste Bart,

Met je eens. Maar voert een overvloed aan ,,sentimenten'' (,,voelt niet goed'', het begrip ligt in menige mond bestorven) niet tot een onwerkbare overvloed aan ,,geweten''?

Het drempeltje is al zo laag. En 't zal, voorspel ik, steeds lager worden. ,,Gewetensnood''

zou, mijns inziens, meer in de richting van (Tweede Wereldoorlog, sorry) ,,ik haal geen joden van huis'' gezocht moeten worden. Niet bij het bewaken van eigendommen door de politie.

Expand full comment

Als historisch belangstellende kwam me het bericht over ,,gewetensvolle'' dienderweigering als buitengewoon pijnlijk voor. De meeste joden (of zeg je: Joden?)

die uiteindelijk naar de kampen zijn afgevoerd, werden opgehaald door Nederlandse politie-agenten (weigeraars of waarschuwers, ja: dan spreekt het ,,geweten'', uitgezonderd). Een beetje behoorlijk onderwijs, ook op de politie-academies, kan best iets verhelpen (hoop ik). Al haal je er islamitische achterlijkheid (ja, ja,kalm maar beste NPO, ik weet het: lofwaardige uitzonderingen daargelaten) niet mee weg.

Expand full comment

Dijk van een artikel. En inderdaad, 20 jaar geleden werd de discussie over normen, waarden en de multiculturele samenleving openlijk gevoerd. In Trouw (Jaffe Vink, Scheffer) en bij Hp/de Tijd, waar ik werkte. Sans rancune, zonder censuur, want in het volste vertrouwen dat we eruit zouden komen met z’n allen. Dat is verruild voor onderricht in de leer.

Expand full comment
author

Het gekke is dat ik me ook van destijds wel herinner dat een Scheffer en een Vink ook toen al een beetje aan de zijlijn werden gehouden. Ze mochten het wel zeggen, net als Theo van Gogh, maar er moest niet te veel mee worden gedaan. En toen Fortuyn ten tonele verscheen, begon de tegendruk zich onmiddellijk en veel nadrukkelijker te manifesteren. Écht vrij is dit debat nooit geweest. Groter, opener en ook eerlijker - dat wel. We verliezen, langzaam maar gestaag.

Expand full comment

👌🏻 kernachtig

Expand full comment